چه چیزی موجب صاعقه می گردد؟ - وبلاگ آپلود

به گزارش وبلاگ آپلود، پدیده طبیعی صاعقه که با الگوی زیگزاگ در آسمان ظاهر می گردد به مدت چندین دهه، مردم را در کل جهان فریفته است. تئوری های مختلفی راجع به شکل گیری صاعقه وجود دارند. اما تئوری ای که به طور گسترده پذیرفته شده این است که

مترجم : بهروزی

منبع:راسخون

پدیده طبیعی صاعقه که با الگوی زیگزاگ در آسمان ظاهر می گردد به مدت چندین دهه، مردم را در کل جهان فریفته است. تئوری های مختلفی راجع به شکل گیری صاعقه وجود دارند. اما تئوری ای که به طور گسترده پذیرفته شده این است که ابرهای کولومبوس به صورت الکتریکی باردار می شوند . . .

به طور ساده صاعقه فلاش روشن الکتریسیته است که در طول طوفان تندری ایجاد می گردد. علاوه بر طوفان تندری، صاعقه می تواند در طول فوران های آتش فشانی، انفجارهای هسته ای سطحی و آتش سوزی های جنگلی هم دیده گردد. آن به سرعت بیش از 60000 متر در هر ثانیه می رسد و این قدرت را دارد که هر ساله مردم بیشتری را نسبت به گرد باد و طوفان بکشد. هر ساله در آمریکا بیش از صد نفر می میرند و بیش از 250 نفر به وسیله صاعقه مجروح می شوند. فلوریدا در آمریکا بیشترین تعداد وقوع صاعقه را هر ساله نسبت به بخش های دیگر آمریکا دارد. این پدیده طبیعی که به شکل الگوی زیگزاگ درخشان و تابان در آسمان رخ می دهد چیزی است که مردم چندین نسل را علاقمند نموده است.

چه چیزی موجب صاعقه می گردد؟

تئوری های مختلفی وجود دارند که بیان می نمایند چگونه صاعقه شکل می گیرد و این تئوری ها، امتیازات بحث هایی را هم ایجاد نموده اند. دانشمندان هنوز در شناخت کامل این پدیده پیروز نشده اند. اما مکاهمم قطبی شدن در ابرها تئوری است که به طور گسترده در کل جهان پذیرفته شده است.

شکل گیری ابرهای کولومبوس (ابرهای طوفانی) :

آب از دریاچه ها، رود خانه ها، تالاب ها، اقیانوس ها و تمام بدنه های آبی دیگر، روی سطح زمین بخار می گردد و به شکل گاز به وسیله فرآیند همرفتی به اتمسفر زمین می رود. هم چنین آب از قسمت های هوایی گیاهان به وسیله فرآیند فرا تراوش هم بخار می گردد و به اتمسفر بلند می گردد. وقتی این آب گرم بخار شده به اتمسفر بلند می گردد با هوای سرد برخورد می نماید و موجب می گردد که هوای گرم حتی سریع تر بالا رود و ابرهای بزرگ، متراکم و بلند کولومبوس را (ابرهای طوفانی) در ارتفاع 15000 تا 25000 فوتی بالای سطح دریا شکل دهند. در چنین ارتفاعی بعضی از ذرات آب در ابرها به ذرات یخ و یا برف تبدیل می شوند.

شکل گیری بار الکتریکی و تبدیل شدن به یون :

در طول طوفان های تندری چیزی که اتفاق می افتد این است که جریان های هوایی قوی موجب می شوند ذرات آب و یخ داخل ابرهای کولومبوس با یک دیگر برخورد نمایند. دانشمندان معتقدند که این تصادفات و برخوردها در ابرها یک بار الکتریکی خلق می نمایند : مثبت و منفی. علاوه بر این بارهای مثبت و منفی از یک دیگر جدا می شوند به این صورت که بارهای منفی به سمت پایین ابر حرکت می نمایند و بارهای مثبت در منطقه ها بالایی و میانی ابر جای می گیرند و مستقر می شوند. بارهای منفی موجب می شوند بارهای مثبت، در منطقه اطراف ابر و در زمین زیر ابر توسعه بیابند. بارهای الکتریکی، قوی تر می شوند و باعث می شوند ابر به صورت منفی و سطح زمین به صورت مثبت باردار گردد. باردار شدن الکتریکی موجب می گردد بین زمین و ابر، به اسم سکوی ایده آلی برای وقوع صاعقه عمل کند.

شکل گیری صاعقه :

وقتی که تفاوت در بار الکتریکی به حد کافی بزرگ است، بارهای بزرگ داخل ابر، هوا را یوهمه می نمایند و آن را به یک رسانای خوب الکتریسیته تبدیل می نمایند. هوا به اسم پلی بین زمین و ابر عمل می نماید و در نتیجه راستا شکل می گیرد. علاوه بر این یک جرقه بزرگ فراوری می گردد که موجب می گردد الکتریسیته به وسیله هوا به نقطه دیگری از بار مخالف جریان یابد. به شارش و جریان الکتریسیته بین منطقه ها بارهای مخالف تکان پیشوا گفته می گردد و می تواند بین دو ابر (صاعقه ابر به ابر)، از ابر به زمین (صاعقه ابر به زمین) و یا از یک بخش از ابر به بخش دیگری از همان ابر (صاعقه درون ابر) رخ دهد. در نتیجه، برای درک بهتر، دانشمندان انواع مختلف صاعقه را بر حسب ویژگی های فیزیکی و بصری آنها طبقه بندی نموده اند.

زمانی که ارتباط بین بارهای مخالف شکل می گیرد و راستا مشخص می گردد، بارهای مثبت در راستا به سمت بالا می پرند تا ذرات با بار منفی را دیدار نمایند در نتیجه باعث می شوند که راستا زیگزاگ بارهای منفی روشن بگردد. اغلب مردم فکر می نمایند که صاعقه از ابرها می آید در حالی که راستا صاعقه از زمین به ابر است. به این موضوع، فراوری تکان اصلی صاعقه گفته می گردد. الگوی زیگزاگ صاعقه که برای ما ظاهر می گردد به خاطر یوهماسیون غیر مستقیم هوا در تمام جهات است. تمام این کارها در کمتر از میلیونیم ثانیه رخ می دهند. پرش های صاعقه دماهایی از گستره 30000 تا 50000 فار نهایت دارند که شدیداً داغ است و حتی داغ تر از سطح خورشید است. زمانی که هوا، زمین و ابر به وسیله صاعقه خنثی می شوند دوباره صاعقه نخواهد زد. اما گاهی اوقات برای خنثی شدن، بیش از یک صاعقه زدن ضروری است و این حالت به طوفان صاعقه مشهور است.

وقتی که آتش فشان ها فوران می نمایند چه چیزی موجب صاعقه می گردد؟

فوران های آتش فشانی اغلب با نمایش های مهیج طوفان صاعقه همراه می شوند. فوران کوه سنت هلن در استان واشنگتن در سال 1980 برای فراوری یک پرش صاعقه در هر ثانیه، معروف است و یکی از فوران هایی است که تا به امروز به طور خیلی زیادی مورد مطالعه قرار گرفته است. اما چرا در طول فوران آتش فشانی صاعقه دیده می گردد؟ آیا صاعقه آتش فشانی به همان حالت صاعقه در طول طوفان تندری شکل می گیرد؟ خوب، یک بار دیگر، آتش فشان شناسان دقیقاً مطلع نیستند از این که چگونه فراوری صاعقه در طول فوران آتش فشانی رخ می دهد. در نتیجه تئوری که بیشتر پذیرفته شده است برای شما آورده شده است.

صاعقه وقتی رخ می دهد که یک شارشی از الکتریسیته بین بارهای مثبت و منفی وجود دارد. در خصوص صاعقه در طول طوفان های تندری، صاعقه در نتیجه برخورد و تصادف بین ذرات آب فراوری می گردد اما در خصوص صاعقه در طول فوران های آتش فشانی، برخوردها و تصادفات بین خاکستر و ذرات گرد و غبار منجر به صاعقه می شوند. وقتی آتش فشانی فوران می نماید، آن شامل ذرات داغ خاکستر، بخار و گاز است. وقتی که ذرات گرد و غبار آتش فشانی با یک دیگر برخورد می نمایند جدایی بار به وسیله فرآیندی به نام جدایش ایرو دینامیکی رخ می دهد. جدایی ذرات باردار مثبت و منفی در ابر آتش فشانی رخ می دهد که باعث می گردد ابر در یک انتهای ویژه به طور مثبت و در انتهای دیگر به طور منفی باردار گردد. این جدایش بار به افزایش خود ادامه می دهد تا این که به نقطه ای می رسد که تحت مقاومت و الکتریسیته آغاز به شارش بین بارهای مخالف می نماید. در نتیجه نمایش صاعقه در طول فوران ظاهر می گردد.

صاعقه و برق به طوفان های تندری محدود نیست و می تواند به طور مستقل رخ بدهد. این طبیعت غیر قابل پیش بینی صاعقه چیزی است که آن را بسیار خطرناک ساخته است. هیچ کس نمی داند چه زمانی، کجا و با چه شدتی آن رخ خواهد داد. به همین علت است که آن یکی از شگفتی های طبیعت است که هنوز انسان ها را می فریبد!

/ج