صف آرایی آشکار در برابر آموزش حضوری - وبلاگ آپلود

به گزارش وبلاگ آپلود، حالا که بالای 90 درصد معلمان و 70 درصد دانش آموزان واکسینه شده اند و بازگشایی مدارس از نیمه آبان قطعی است، زمزمه هایی مشترک از معلمان و مدیران خیلی از مدارس کشور به گوش می رسد که از بی میلی آنها برای بازگشت به آموزش حضوری حکایت دارد.

به گزارش وبلاگ آپلود، روزنامه همشهری نوشت: اسفند سال 1398 که شیوع کرونا در ایران رسما تأیید شد، معلمان نخستین گروهی بودند که دورکار شدند و تا به امروز هم پیوسته در این شرایط باقی ماندند. البته گروهی از معلمان عشایری و روستایی، معلمان شاغل در هنرستان ها یا مدیران مدارس تا حدی از این اصل مستثنی هستند اما آنالیز فرایند کلی آموزش در کشور، از دورکاری نسبتا فراگیر جامعه معلمان در مقایسه با صاحب مشاغل دیگر و سایر کارکنان دولت حکایت دارد. افزایش افت تحصیلی و ترک تحصیل دانش آموزان در سراسر کشور در دو سال تحصیلی گذشته به واسطه تعطیلات طولانی مدت و آموزش صرفا مجازی باعث شده که مسئولان وزارت آموزش و پرورش بارها در ستاد ملی مقابله با کرونا خواستار بازگشایی مدارس و برگزاری کلاس های درس به شکل حضوری و نیمه حضوری شوند. خصوصا این که بر اساس آمارهای رسمی، نزدیک به 50 درصد مدارس کشور از نظر تعداد دانش آموزان، امکان برگزاری کلاس های حضوری با فاصله اجتماعی کافی برای جلوگیری از شیوع کرونا را دارا هستند. از همین رو بود که معلمان در مرداد سال جاری جزو نخستین گروه های شغلی در برنامه سراسری واکسیناسیون کرونا قرار گرفتند تا آتش کاهش کیفیت آموزشی در کشور بیش از این شعله ور نگردد. با این حال خیزش مجدد کرونا باز هم بازگشایی مدارس را به تعویق انداخت و سال تحصیلی پیش رو برای دومین بار به صورت مجازی شروع شد. حالا که اوضاع کرونا در ایران بهبود یافته و مرگ ومیر زیر 200 نفر در روز است و بالای 90 درصد معلمان و 70 درصد دانش آموزان واکسینه شده اند و بازگشایی مدارس از نیمه آبان قطعی است، زمزمه هایی مشترک از معلمان و مدیران خیلی از مدارس کشور به گوش می رسد که از بی میلی آنها برای بازگشت به آموزش حضوری حکایت دارد.

حرف معلمان مخالف چیست؟

اصلی ترین محور صحبت های معلمان و مدیرانی که مخالف بازگشایی مدارس هستند، این است که فضای فیزیکی مدرسه برای بازگشایی آماده نیست و بازگشایی مدارس در چنین شرایطی ممکن است منجر به شیوع کرونا و خیز ششم این بیماری در کشور گردد. آنها می گویند که وزارت آموزش و پرورش هنوز سرانه بهداشتی مدارس را پرداخت ننموده و مدیران برای خرید مواد شوینده هم مشکل دارند.

حسین داورپناه، مدیر مدرسه و کارشناس آموزشی، این که معلمان چنین نگاهی دارند را تأیید می نماید و می گوید: آن بخش از استدلال معلمان درباره پرداخت نشدن سرانه بهداشتی تا حد زیادی درست است اما این تنها عاملی نیست که مانع بازگشایی مدرسه باشد. واقعیت این است که اعضای مدرسه از معلمان تا مدیر و معاونان با مسئولان وزارتخانه همدل نیستند و آنها را برای آماده سازی مدرسه همراهی نمی نمایند. از این جهت اغلب آنها در تلاشند که آموزش مجازی تا حد ممکن طولانی گردد.

او معتقد است که بین بدنه و راس، شکاف جدی وجود دارد که ریشه آن در مسائل دیگری نهفته است؛ یکی از عواملی که زیاد در بین همکاران می بینیم و می شنویم این است که معلمان به این سبک کاری عادت نموده و زندگی خود را در این مدت بر اساس دورکاری تعریف نموده اند و حالا ترک عادت برایشان سخت است. البته که این مقاومت در برابر بازگشت به کار در مورد اغلب کارمندانی که دورکاری طولانی مدت داشتند صدق می نماید و صرفا مخصوص معلمان نیست. عامل دیگر ریشه در نارضایتی شغلی معلمان دارد، بحران مالی شدید و حقوق پایین معلمان، اندازه نارضایتی آنها نسبت به مسئولان ستادی را افزایش داده و از همین جهت می بینیم که برای آماده سازی مدارس جهت بازگشایی کمترین همراهی و فرمانبری را از مسئولان ستادی دارند.

بحران کمبود نیرو در غیردولتی ها

البته مقاومت در برابر بازگشایی مدارس تنها به نارضایتی معلمان یا کمبود سرانه بهداشتی ختم نمی گردد و ریشه در عوامل دیگری هم دارد؛ به خصوص در مدارس غیردولتی که نیروهای آن در این دوسال کرونایی، روزگار دیگری را سپری نموده اند. ارزیابی میدانی نشان می دهد که بسیاری از مؤسسان مدارس غیردولتی در این دو سال مجبور به کوچک سازی منابع انسانی یا تغییر فضای آموزشی خود شدند و حالا بازگشایی مدارس برای آنها هزینه های سنگینی به همراه خواهد داشت.

سپیده توابی، مدیر یکی از مدارس غیردولتی تهران است که حرف های زیادی در این حوزه دارد. او سال گذشته مجبور به تغییر ملک آموزشی خود پس از 13 سال شده که حالا اگر مدارس بازگشایی گردد، باعث ریزش شدید دانش آموزانش خواهد شد: قیمت خرید و اجاره ملک در این مدت به صورت تصاعدی بالا رفت که فشار زیادی به مدیران آکادمی های آزاد و مدارس غیردولتی وارد کرد. مثلا اجاره بهای ملکی که مدرسه ما در آن فعالیت می کرد به یکباره چهار برابر شد؛ در حالی که ما در سال 99 و سال جاری ریزش شدید در ثبت نام ها داشتیم.

او ادامه داد: از طرفی تغییر ملک برای مدرسه اصلا کار ساده ای نیست و جدا از پیداکردن یک ملک با کاربری آموزشی، احتیاج به طی کردن چندین مرحله تشریفات اداری سخت در آموزش و پرورش را دارد که زمان بر است. در نهایت چنین اتفاقاتی باعث شد بسیاری از همکاران ما مجبور شدند که از هزینه های دیگر خود مانند دستمزد و حقوق معلمان بزنند یا نیروهای خود را تعدیل نمایند.

بیشترین تعدیل نیرو در مدارس غیردولتی در بخش معاونان آموزشی و تربیتی، مربیان ورزش، معلم آزمایشگاه و حتی دبیران بعضی دروس مانند ادبیات، تاریخ، حرفه و فن، هنر و ... اتفاق افتاده و همین چالشی است برای بازگشایی مدارس. مدیر یکی از مدارس غیردولتی در اصفهان نیز در این باره گفت: وقتی اقتصاد مدارس غیردولتی به واسطه کرونا به خطر افتاد، مؤسسان این مدارس چاره ای جز کاهش نیروی انسانی خود نداشتند. این است که دبیر بعضی درس ها یک نفر شده. حالا اگر مدارس باز شوند آنها در بخش های مختلف با کمبود نیرو روبرو هستند که باید به نحوی آن را جبران نمایند.

او که تمایل نداشت نامش عنوان گردد، شرح داد: البته این مشکل همه مدارس غیردولتی نیست و بیشتر آن گروه درگیر شدند که در منطقه ها شهری ملک اجاره ای دارند. به هر حال بخشی از مقاومت نیروهای آموزشی همین اتفاقات است که به فراخور هر استان و مدرسه اتفاق افتاده و هنوز هم پس لرزه های آن ادامه دارد.

مدارس در نیمه دوم آبان ماه1400 بعد از یک دوره طولانی تعطیلی که در تاریخ آموزشی کشور بی مانند بود، باز خواهند شد. باید دید که بالاخره معلمان و دانش آموزان از تصمیم ستادی تبعیت خواهند کرد و به کلاس درس برمی گردند یا همچنان این تقابل بین آنها و مسئولان وزارتی ادامه خواهد داشت و شکل آموزش ها به نیمه حضوری یا غیرحضوری تغییر خواهد نمود؟

چنددستگی در خانواده ها

اوضاع در اردوگاه دانش آموزان و خانواده های آنان هم چندان بهتر نیست. گروهی از بازگشایی مدارس استقبال نموده اند، گروهی همچنان تردید دارند و گروه دیگر به شدت مخالف آموزش حضوری هستند و می گویند خطر ابتلا به کرونا را به جان نمی خرند. این چنددستگی را در بازه های زمانی مختلف به راحتی می توان در گفت وگوهای شفاهی بین خانواده ها دید. موضع گیری های متعددی که بسته به شرایط متغیر هم هست.

سولماز متقیان، کارشناس مسائل آموزشی که مرداد سال جاری با یاری همکارانش پژوهشی میدانی با جامعه آماری 1600 نفر از والدین و 300 دانش آموز به روش تلفنی با محور بازگشایی مدارس داشته است، در این باره گفت: والدین دانش آموزان بسته به منطقه محل سکونت، نوع مدرسه، تعداد دانش آموزان و کیفیت آموزش مجازی در دوره کرونا، نظرات متفاوتی درباره بازگشایی مدرسه دارند. مثلا والدین دانش آموزانی که در مدرسه دولتی تحصیل می نمایند، بیشترین مخالفت را با بازشدن مدارس دارند. یا آنهایی که مدرسه یا کلاس فرزندشان پرجمعیت است، ترس بیشتری در این باره دارند و مخالفت شان جدی تر است.

او درباره نتایج دیگر این پژوهش گفت: والدین دانش آموزان در مدارس شهری نگرانی بیشتری نسبت به دانش آموزان مدارس روستایی یا شهرستان ها دارند. یا دانش آموزانی که یکی از والدین آنها خانه دار است، 30درصد بیشتر از دانش آموزانی که هر دو ولی آنها شاغل بوده، مخالف آموزش حضوری هستند. بعلاوه والدین دانش آموزانی که از کیفیت آموزش مجازی راضی بودند تمایل کمتری به بازگشایی مدارس دارند و آن را مناسب و کافی می دانند.

متقیان درباره نتایج دیگر این تحقیق گفت: جالب ترین نتیجه درباره خود دانش آموزان است. 35 درصد آنها در گفت وگوهای خود صادقانه گفتند که کرونا برای آنها بهانه است و خواستار بازگشت به مدرسه نیستند. تلخ ترین نتیجه این بود که 20 درصد از جامعه آماری دانش آموزان عنوان کردند که شغل پاره وقت دارند و در صورت بازگشایی مدرسه مجبور به ترک تحصیل خواهند بود.