لطفا آقای ضرغامی بخواند ، 1 - وبلاگ آپلود

به گزارش وبلاگ آپلود، تخریب مسجد تاریخی نجم آباد، خانه تاریخی نادری، دره زرشک، تپه هگمتانه، باغ گلستان و الوند کوه تنها بخشی کوچک از آسیب های وارده به پیکره میراث فرهنگی است که در سال گذشته اتفاق افتاده است.

با توجه به انتصاب عزت الله ضرغامی به وازرت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، از آنجا که او در این حوزه سابقه فعالیت نداشته و به هر علت هم ممکن است گزارش های تخریب ها و آسیب های وارده به پیکره میراث فرهنگی کشور به او نرسد، بخش میراث فرهنگی و گردشگری وبلاگ آپلود بر آن شد که این کار را برای وزیر تازه انجام دهد که در سلسله گزارش هایی منتشر خواهد شد.

بی شک، یکی از مسائل جدی برای میراث فرهنگی ایران حفاظت از میراث تاریخی و فرهنگی است. تخریب بافت های تاریخی به بهانه های مختلف و نبود توانایی کافی جهت حفاظت از آثار، تامین نشدن اعتبار برای بازسازی بناهای تاریخی و افزایش سرقت آثار از جمله مسائلی است که میراث فرهنگی ایران با آن دست و پنجه نرم می نماید.

این گزارش تنها بخشی از حوادث پیش آمده برای میراث فرهنگی ایران در سه ماهه اول سال 99 است. تعدد و تنوع آثار و بناهای تاریخی و فرهنگی در ایران زبانزد است اما نحوه حفاظت از این میراث جای نگرانی و سوال دارد که امید است بیش از پیش به آن توجه گردد.

تخریب خانه قدیمی نادر و مسجد تاریخی نجم آباد

از جمله تخریب هایی که در اوایل سال 99 رخ داد، مربوط به خانه قدیمی نادری در شهر ساوه بود. به صورتیکه بخشی از این بنا به علت بارش بهاری تخریب شد. کارشناسان معتقدند، با بازسازی سازی اماکن قدیمی که معرف باستانی شهر خود هستند از چنین رخدادهایی می توان جلوگیری کرد.

مسجد تاریخی نجم آباد شهرستان نظرآباد به وسیله میرزا عبدالکریم ساوجبلاغی از وزرای فتحعلیشاه قاجار ساخته شده و در سال 1396 به ثبت ملی رسیده است و در اثر ریزش های باران سقف آن تخریب شده است که خوشبختانه این مکان در بهمن 99 بازسازی شد.

در چنین مواردی باید هر کدام از آثار تاریخی ای که به بازسازی و برطرف خطر احتیاج داشته باشد، به وسیله وزارت میراث فرهنگی مورد بازسازی اضطراری قرار گیرد.

اما تخریب آثارملی و ارزشمند ایران فقط مربوط به حوادث طبیعی نیست. در سال های اخیر شاهد صدور خروج بسیاری از اماکن از ثبت آثار تاریخی بوده ایم، همین قدم می تواند نخستین گام برای صدور مجوزهای تخریب این اماکن و تبدیل به مراکز تجاری و از بین رفتن از بخشی از میراث تاریخی یک کشور گردد.

جاده کشی در الوندکوه و مسئولان هیچ کاره!

الوند کوه هم از این قائده مستثنی نبوده و در طول یک سال اخیر دست برتخریب همه جانبه آن گذاشته اند. مسئولان هم تعرض در جان الوند را گردن یکدیگر می اندازند و هر کدام ادعا می نمایند که مجوز جاده کشی آن از سوی نهاد دیگری صادر شده است.

رضوان سلماسی - رییس کمیسیون فرهنگی شورای شهر همدان - که بعد از تماشا تصاویری که از آسفالت کشیدن راستاِ میراث طبیعی میشان در فضای مجازی منتشر شده بود، از این منطقه تماشا نموده است، در گفت وگو با وبلاگ آپلود، می گوید: متاسفانه کوهستان الوند به اسم میراث طبیعی منطقه را از ارتفاع سه هزار متر به بالا در لیست میراث طبیعی ثبت نموده اند. با توجه به ارتفاع 3400 متری الوند، یعنی فقط 400 متر از الوند در لیست میراث ملی به ثبت رسیده؛ اقدامی که اصلا منطقی پشت آن نیست، چون دیگر بخش های کوهستان ثبت نشده اند.

حسین زندی - فعال میراث فرهنگی همدان - درباره این امر به وبلاگ آپلود، می گوید: با توجه به اینکه بخشی از الوند ثبت ملی شده است، باید قوانین میراث فرهنگی در این موضوع دخیل گردد، اما هنوز تعیین نیست دقیقا کدام نهاد پیگیر این جاده سازی است، اما در هر صورت شروع چنین پروژه هایی با امضای مدیران منابع طبیعی و محیط زیست انجام می گردد.

در نهایت الوند که میراث طبیعی و فرهنگی همدان است با سرنوشتی نامعلوم رها می گردد. از این قبیل اتفاق ها کم بر سر منابع طبیعی ایران نیامده است اما هنوز امید بر این است که در حفظ و نگهداری این میراث کوشش بیشتری گردد.

ساخت و ساز در باغ گلستان و آتشی که به جان هگمتانه افتاد

باغ گلستان تبریز با طراحی فاخر از جاذبه های فرهنگی و گردشگری تبریز بوده که از سال 74 با تصمیم غلط شهرداری تبریز و برداشتن دیوارهای باغ از یک مکان فرهنگی به مکانی ناامن و محل بزح تبدیل شد و مردم رغبتشان را برای رفتن به این باغ از دست دادند.

خوشبختانه این باغ هنوز هم باقی است، اما دخالت هایی مانند حفاری های ایستگاه مترو و ساخت چند سوله و تبدیل بخشی از آن به گلخانه و ساخت کانون پرورشی و فکری بچه ها در آن صورت گرفته است.

سال گذشته در طول حفاری مترو باغ گلستان استخوان هایی کشف شد که انتها تعیینی هم نداشت در حالیکه حفاری ها در این محل باید با مطالعات باستان شناسی قبلی و تحت نظارت وزارت میراث فرهنگی انجام می شدند.

آتش به جان هگمتانه افتاد، تیتر خبری که در خرداد 99 منتشر شد. یک بار دیگر با آتش گرفتن علف های هرز، بخشی از زمین های هگمتانه آتش گرفت. شاید وزارت میراث فرهنگی توجهی به این موضوع نداشته باشد و آن را مهم تلقی نکند؛ چراکه خوشبختانه هیچکس در این آتش سوزی آسیب ندید، ولی این بی توجهی ها در حالی اتفاق می افتد که باستان شناسان هنوز فرصتِ آنالیز و مطالعه دست کم بخشی از محوطه تاریخی هگمتانه را نداشته و ندارند.

محمدرحیم صراف - باستان شناس هگمتانه - در گفت وگو با وبلاگ آپلود، آتش سوزی در این محوطه را بد ارزیابی می نماید و می گوید: آتش سوزی ها به مرور به آثار محوطه آسیب می زند، آسیب به محوطه هایی که هنوز آنالیز باستان شناسی نشده اند از یک سو و از سوی دیگر، دودِ آن ها به محوطه های تاریخی که از دل خاک بیرون آمده اند هم زیاد است.

دره زرشک به اسم بخشی از منطقه حفاظت شده و زیست محیطی شیرکوه در یزد هم از بی توجهی مسئولان بی نصیب نماند. در قلب آن، در میان چشمه های رنگی که البته به ثبت در لیست آثار ملی هم رسیده اند، معدن سازی شده است؛ معدنی که شاید کمتر بخشی از زمین این منطقه را سالم گذاشته و همچنان فعالیتش به طور جدی متوقف نشده است.

این محدوده بخشی از میراث طبیعی و البته از سرمایه های گردشگری استان یزد است، آیا این جاذبه مورد غفلت مسئولان اداره کل میراث فرهنگی قرار گرفته است؟

انتها ناتعیین خانه بادگیر ندوشن

ایجاد شبکه فاضلاب موجب آسیب جدی به بادگیر خانه تاریخی جلالی ندوشن شده است. این خانه تاریخی دارای بادگیر منحصر به فرد و زیبایی است که در لیست آثار ملی شهرستان میبد ثبت و در حال حاضر دچار آسیب جدی شده به گونه ای که رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان میبد درباره این امر می گوید: آسیب وارد شده به این بنای تاریخی احتمال خطر جانی و اقتصادی دارد و با توجه به شدت آسیب و انحراف بادگیر، این بنا به هیچ اسم قابل نگهداری نیست.

از طرفی او معتقد است که شرکت پیمانکار فاضلاب باید نسبت به برطرف خطر، آواربرداری و ایجاد مجدد این جبهه بنا اقدام کند.

و این قصه تلخی است از انتها یک بنای تاریخی که باید بیش از این ها موردتوجه میراث فرهنگی کشور قرار می گرفت.

مسعود نبی دوست- فعال گردشگری- با بیان اینکه سال ها است در شهرهای مختلف درگیری های متعددی در حفاظت از میراث تاریخی داریم به وبلاگ آپلود می گوید: در این سال ها وزارت میراث فرهنگی به طور مکرر از نبود قدرت برای حفاظت از آثار تاریخی گلایه نموده است. همواره یکی از پاسخ های جدی میراث فرهنگی این بوده که قدرتی برای این کار نداریم، به اسم مثال 32 بنای تاریخی در مشهد پس از ثبت تخریب شده اند.

او معتقد است: اگر میراث فرهنگی بخواهد در دوره تازه کار خوبی انجام دهد، باید از قدرت فعالان اجتماعی در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استفاده کند، نه از کسانی مانند آژانس دارها و لیدرها که از این حوزه ها سود می برند. عظیم ترین قدرت در اختیار کسانی است که سودی در این جریانات ندارند و در واقع نگران تخریب بنای تاریخی و عدم معرفی اثری در شهر خود در حوزه گردشگری هستند.